Lang leve de (r)evolutie!
Hoe maakt DACHSER van innovatie een drijvende kracht achter voortdurende vernieuwing? Dit artikel van CEO Burkhard Eling biedt inzichten en vooruitzichten.
Innovatie ligt letterlijk op ieders lippen. Er is nauwelijks een andere term die zoveel invloed heeft op de zakelijke realiteit van vandaag en de verwachtingen van de toekomst. Toen ik ter voorbereiding op de Innovative Leaders Conference de zoekterm ‘innovatie’ invoerde in Google, kreeg ik in eerste instantie bijna 2,5 miljard Duitstalige resultaten te zien in minder dan een halve seconde. Een paar weken later waren het er al 2,6 miljard, 100 miljoen meer. Dit leidt direct tot de vraag wat nu eigenlijk een innovatie is. Het kan van alles zijn, van een kleine verandering aan een product tot een ontwrichting die alles wat we tot nu toe kenden op zijn kop zet. Er zit tenslotte maar één letter tussen evolutie en revolutie.
De term innovatie vindt zijn oorsprong in het Latijnse ‘innovare’ en betekent vernieuwing of vernieuwing. Het verwijst dus naar de verandering of verdere ontwikkeling van iets dat al bestaat. De econoom Joseph Schumpeter brengt een ander, radicaler perspectief in het spel: "Creatieve destructie is de basis voor innovatie, ondernemersgroei en welvaart."
Dat klinkt in eerste instantie tegenstrijdig: hoe kan destructie creatief zijn? Het uitgangspunt is om de huidige situatie in twijfel te trekken. Hoe past mijn situatie in de heersende randvoorwaarden en wat moet ik doen om me daaraan aan te passen en mezelf steeds opnieuw uit te vinden? Er zijn twee ‘creatieve’ manieren om dit te doen: evolutionair met veel individuele, geleidelijke verbeteringen. Of een ontwrichtende, revolutionaire weg die een algehele reset inhoudt. Bij DACHSER denken we altijd aan dit soort creatieve destructie in een relatief brede context.
Hoe word je een goede voorouder?
DACHSER heeft zich als familiebedrijf altijd gericht op het denken in termen van generaties. Wat we vandaag doen, komt de volgende generatie ten goede. Wat we vandaag oogsten is gezaaid door een vorige generatie. Roman Krnzaric, de Australische filosoof, vat in zijn boek ‘The Good Ancestor’ het verband tussen generaties indrukwekkend samen: we kennen vooral onze eigen grootouders en we kennen onze kleinkinderen. Als individu hebben we dus overzicht over een reeks van vijf generaties. Vanaf de geboorte van onze grootouders tot de dood van onze kleinkinderen is een tijdspanne van wel 250 jaar, waarmee we als individu direct verbonden zijn en dus ook verantwoordelijkheid voor elkaar hebben.
DACHSER heeft zich als familiebedrijf altijd gericht op het denken in termen van generaties. Wat we vandaag doen, komt de volgende generatie ten goede. Wat we vandaag oogsten is gezaaid door een vorige generatie.
Voor ons bij DACHSER is dit een sterke drijfveer: wat we vandaag doen, maakt een verschil voor de volgende generatie. En tegelijkertijd voelen we ons soms als ouders en jonge kinderen die samen aan de keukentafel zitten. Sommigen hebben het gevoel dat de tijd te snel gaat, terwijl het voor anderen niet snel genoeg gaat. Een oplossing kan zijn om de randvoorwaarden, de kansen en risico's ter discussie te stellen. Dit kan leiden tot ontwikkeling - en constructieve samenwerking in de zin van gezamenlijke vooruitgang. Met de juiste snelheid en dynamiek voor iedereen.
Hoe doen we dit? De meest zichtbare weerspiegeling van onze ontwikkeling en groei zijn de meer dan 11.000 vrachtwagens van DACHSER op de weg. We gebruiken ze om ons netwerk uit te breiden. Als nummer 1 in Europa als het gaat om groupagevervoer. En als een wereldspeler in logistiek. Na onze recente overnames hebben we ongeveer 38.000 medewerkers op meer dan 400 locaties wereldwijd en worden we vertegenwoordigd door onze eigen bedrijven in 43 landen.
Langetermijndenken, ondernemerschap en een ongeëvenaard netwerk
Als familiebedrijf dat al bijna honderd jaar op de markt is, hebben we passende strategieën nodig in onze operationele bedrijfsvoering die het bedrijf in staat stellen om veranderingen in onze vluchtige, onzekere en complexe omgeving op elk moment te herkennen en eveneens te reageren. Bij DACHSER vertrouwen we in wezen op drie pijlers:
- het intrinsieke belang van familiebedrijven om in lange lijnen te denken - van generatie op generatie.
- ondernemerschap en de moed om te innoveren: dit is het DNA van ons familiebedrijf.
- het vermogen om netwerken te vormen - en onszelf voortdurend van binnenuit te vernieuwen volgens het principe van zelforganisatie.
Laten we DACHSER als familiebedrijf eens nader bekijken: Oprichter Thomas Dachser begon in 1930 met het vervoeren van kaas van de Allgäu naar het noorden van Duitsland. Op de terugweg werd de vrachtwagen geladen met industriële goederen. Het resultaat was een logistieke keten die uitgroeide tot de nummer 1 in de Europese groupagelogistiek. De basis was een duidelijke focus op dit ene bedrijfsmodel, dat in de loop van generaties verder werd ontwikkeld en wereldwijd met succes werd geïmplementeerd in de best mogelijke geïntegreerde netwerken.
De voorwaarde voor zo'n gezonde groei is een duidelijk bestuur, dat het familiebedrijf niet alleen bij elkaar houdt, maar ook een duidelijke richting en toekomstperspectief biedt. De familie, de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen hebben altijd een duidelijk beeld van waar het bedrijf naartoe gaat en wat er gedaan of geïnvesteerd moet worden om dit te bereiken.
Laten we overgaan naar de tweede pijler: misschien wel de belangrijkste waarde bij DACHSER is ‘ondernemerschap en de moed om te innoveren’. Onze branchmanagers handelen als ondernemers, staan dicht bij de klant, kennen hun medewerkers door en door en identificeren zich sterk met DACHSER. Onze individuele ondernemers worden zo de voelsprieten voor de ontwikkeling van de markten - zowel op kleine als op grote schaal. Ze weerspiegelen deze ervaring direct in het netwerk en zoeken uitwisseling met anderen.
Dit creëert voor ons de voorwaarden om toegang te hebben tot meer dan alleen een kleine kring van collega's die innovaties bedenken. Het zijn eerder onze medewerkers die voortdurend hun ideeën en ervaring inbrengen voor innovaties in een duidelijk omschreven proces.
De derde pijler van DACHSER is ons vermogen om netwerken te vormen. Het huidige netwerk van DACHSER is een goed gestroomlijnd en geïntegreerd systeem dat technologie, middelen en mensen samenbrengt.
Iedereen moet kunnen vertrouwen op dezelfde hoge kwaliteit die op elk punt in het netwerk wordt geleverd en die de klant heeft overtuigd om voor DACHSER te kiezen. Het vermogen om zulke netwerken te bouwen, ze nauw met elkaar te verbinden en te integreren over land, over de weg en per spoor, door de lucht en over zee, is de kunst van logistiek die het verschil maakt bij DACHSER.
Voor innovatie betekent dit dat het niet alleen belangrijk is voor individuen om het beter te doen in hun eigen omgeving, maar ook om altijd het grote geheel, het netwerk en de mensen in de gaten te houden. Bedrijven worden immers gemaakt door mensen, voor mensen. Dit geldt zeker voor DACHSER als familiebedrijf.
Ideeën uit het netwerk, voor het netwerk
Hoe slaagt DACHSER erin om ondernemerschap en de moed om te innoveren systematisch te ontwikkelen bij zijn medewerkers? Toen ik bij DACHSER kwam werken en kort daarna werd benoemd tot CFO, heb ik samen met de toenmalige CEO en huidige voorzitter van de Raad van Commissarissen, Bernhard Simon, bekeken hoe we het strategische focusprogramma Idea2net konden ontwikkelen en hoe dit zo diep mogelijk in het bedrijf kon worden geïmplementeerd. Het resultaat is duidelijk als we vandaag terugkijken op tien jaar Idea2net. Van onze landen is 80 procent betrokken bij dit programma met lokale organisaties en toegewijde teams. Met een ideeëncampagne hebben medewerkers al meer dan 2.000 ideeën over klimaatbescherming ingediend. We kunnen met recht spreken van een wereldwijde Idea2net-gemeenschap en trots zijn op onze eigen innovatiecultuur. Innovaties uit het netwerk staan immers dicht bij de praktijk en dicht bij de markten. Uiteindelijk is het niet één groot idee dat ons verder brengt. Het is eerder de combinatie van de vele, zeer verschillende ideeën die voortkomen uit zeer specifieke dagelijkse ervaringen.
Bij DACHSER ontstaat innovatie dus vanuit de basis, maar het is ook een directe verantwoordelijkheid van het bestuur. Samen met de Chief Development Officer Stefan Hohm stuur ik het thema innovatie strategisch rechtstreeks aan vanuit de Raad van Bestuur. Een voorbeeld hiervan is onze ‘Find, Lead, Retain’ campagne om onze werknemers te promoten en te behouden, die het bedrijf, dag in dag uit, draaiende houden in de transit terminals, de warehouses en in de vrachtwagens. Een groot, ongekend succes, met concrete effecten. Zo konden we bijvoorbeeld samen met fabrikanten innovatieve apparatuur ontwikkelen die qua gebruikersbegeleiding en ergonomie precies zijn afgestemd op de behoeften van hun gebruikers in het warehouse. De boodschap die direct aan deze campagne verbonden is, is dat waardering, luisteren en het uitwisselen van ideeën werknemers in innovators verandert en hen in staat stelt om een nieuwe horizon te openen. En zoals de feedback laat zien: het is ook leuk voor iedereen.
Om innovaties vanuit het netwerk voor het netwerk te ontwikkelen, is het ontzettend belangrijk dat DACHSER een duidelijke richting geeft via zoekvelden, onderwerpclusters en afgeleid van de megatrends, aan de hand waarvan medewerkers hun ideeën voor innovaties kunnen inbrengen. Het belangrijkste inzicht hierachter is dat als het om innovatie gaat, het altijd belangrijk is om mensen erbij te betrekken, niet alleen als leveranciers van ideeën, maar ook als degenen die uiteindelijk in hun dagelijks leven met de innovaties te maken krijgen en van de innovatie en verandering profiteren.
Innovatie ontstaat niet in een gesloten systeem
Waar gaat de reis naartoe? Wij geloven dat innovaties zullen standhouden als ze gebruik maken van collectieve kennis, zoals het geval is bij Idea2net. En dit aan de andere kant combineren met de vaardigheden en expertise uit wetenschap en onderzoek - het beste van twee werelden. Alleen door interactie en feedback kunnen we mentale blokkades doorbreken en de bevordering van innovatie verankeren in de bedrijfscultuur.
Een goed voorbeeld hiervan is het DACHSER Enterprise Lab, dat we runnen met onze onderzoekspartner, het Fraunhofer Instituut IML. Hier identificeren we opkomende uitdagingen op basis van de logistieke praktijk, ontwikkelen we ideeën voor oplossingen en brengen we ze in de praktijk in het netwerk.
De digitale tweeling @ILO werd vorig jaar bekroond met de Duitse Logistiekprijs. Met dit innovatieve systeem hebben we het handmatig scannen van pakketten die aankomen in de overslagloods vervangen door camera’s die het pakket niet alleen herkennen, maar ook meten. Hierdoor kunnen we de efficiëntie van individuele losprocessen met wel 30 procent verhogen en onze vrachtwagens op de lange termijn nog beter, dat wil zeggen voller, laden. Dit bespaart brandstof en vermindert uitstoot.
In de logistieke sector is @ILO de afgelopen jaren al erkend als een uitstekende kwantumsprong. Dit stimuleert ons om door te gaan op de ingeslagen weg van DACHSER, ideeën van medewerkers op te pakken en waar mogelijk de nieuwste technologie te integreren.
Wat zijn onze plannen voor de toekomst? Ja, we willen een goed rolmodel zijn voor toekomstige generaties. We nemen onze verantwoordelijkheid in de volle overtuiging dat ondernemerschap en de moed om te innoveren uiteindelijk altijd worden beloond.